Τι σχέση έχει άραγε η ικανότητα να σηκωθεί κάποιος από το πάτωμα με το προσδόκιμο ζωής του;
Όσο και αν ακούγεται παράξενο, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2012 στο περιοδικό Preventing Cardiology, υπάρχει στενή σχέση μεταξύ της ικανότητας κάποιου να σηκωθεί από το πάτωμα και της πρόγνωσης για θνησιμότητα. Χρησιμοποιείται μάλιστα σαν ένα ασφαλές γενικό εργαλείο το τεστ αυτό, για την κατηγοριοποίηση του πληθυσμού σχετικά με τις λειτουργικές ικανότητες του καθενός.
Πιο συγκεκριμένα η σύσταση του σώματος, η μυϊκή δύναμη, η ευκαμψία, η ικανότητα διατήρησης της στάσης αποτελούν επιμέρους στοιχεία που σχετίζονται με την υγεία και τη λειτουργικότητα. Η επαναφορά στην όρθια θέση από την καθιστή και ακόμη περισσότερο από το πάτωμα αποτελεί σημαντικό στοιχείο αυτονομίας, που είναι πολύ σημαντική όσο ο άνθρωπος μεγαλώνει. Αδυναμία να σηκωθεί κάποιος από το κάθισμα ή το πάτωμα ενέχει αυξημένο ρίσκο πτώσης (με πιθανή συνέπεια κάταγμα, κρανιοεγκεφαλική κάκωση) , οπότε οι πιθανότητες να σηκωθεί κάποιος μετά από πτώση, ακόμη και αν δεν έχει υποστεί κάταγμα, γίνονται ακόμη μικρότερες. Για να κατορθώσει λοιπόν κάποιος να σηκωθεί χρειάζεται την αντίστοιχη μυϊκή δύναμη και ευκαμψία, ισορροπία και καλό μυϊκό συντονισμό. Αυτό είναι ιδιαίτερα αναγκαίο σε περίπτωση που κάποιο άτομο βρεθεί από πτώση στο πάτωμα.
Η έρευνα έγινε από το 1997 μέχρι το 2011 σε δείγμα 2002 ατόμων, μεταξύ 51 και 80 ετών κατά το διάστημα της αξιολόγησης. Σε αυτήν δεν περιελήφθησαν όσα άτομα αγωνίζονταν συχνά σε αθλήματα, όσοι είχαν ήδη κάποια προβλήματα υγείας που τους δημιουργούσαν δυσκολίες στην κίνηση και όσοι αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με τους κανόνες της έρευνας. Το τεστ που έκαναν ονομάζεται SRT (Sitting – rising test) και δεν είναι τίποτε άλλο από το να σηκωθεί ο άνθρωπος από το πάτωμα. Διεξήχθη σε μη γλιστερή επιφάνεια, με ελάχιστο χώρο 2x2 μέτρα και τα άτομα έπρεπε να είναι ξυπόλυτα με άνετα ρούχα που δεν εμπόδιζαν την κίνηση.
Οι οδηγίες ήταν να σηκωθούν από το πάτωμα με τη μικρότερη δυνατή στήριξη και υποστήριξη και χωρίς να υπάρχει περιορισμός στο πόσο γρήγορα θα ολοκληρωθεί η προσπάθεια. Ανάλογα με το τι χρησιμοποίησε το κάθε άτομο ως βοήθεια για να σηκωθεί (στήριξη στο ένα χέρι, στα 2 χέρια, κλπ) υπήρχε η αντίστοιχη καταγραφή και αφαιρούντο κάποιοι πόντοι στην αξιολόγηση. Το κάθε άτομο μπορούσε να κάνει περισσότερες από μια προσπάθειες και το συνολικό σκορ των προσπαθειών του καθενός έβγαινε από ένα μαθηματικό τύπο που λάμβανε υπ’ όψιν όλες τις προσπάθειες.
Το τεστ αυτό έχει αξιολογηθεί ότι έχει υψηλή αξιοπιστία και έχει χρησιμοποιηθεί σε διάφορες έρευνες. Η αξιολόγηση έγινε με μια κλίμακα από 0-5, όπου το 5 ήταν το ιδανικό σκορ, ενώ υπήρξαν κάποιες παραλλαγές στη βαθμολόγηση σε αυτούς που είχαν δυσκολία με σκοπό τον ακριβέστερο εντοπισμό των αδυναμιών και τη βελτίωσή τους σε κλίμακα από το 0-10.
Κατά συνέπεια, το συγκεκριμένο τεστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια, δεν χρειάζεται ιδιαίτερο εξοπλισμό και αποτελεί ένα εργαλείο αξιολόγησης της λειτουργικής ικανότητας ατόμων κάθε ηλικίας. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την αξιολόγηση μεγαλύτερης ηλικίας μια και σχετίζεται με το βαθμό αυτονομίας τους που είναι στενά συνδεδεμένος με την ποιότητα ζωής αλλά εν τέλει και την επιβίωσή τους.
Όσο και αν ακούγεται παράξενο, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2012 στο περιοδικό Preventing Cardiology, υπάρχει στενή σχέση μεταξύ της ικανότητας κάποιου να σηκωθεί από το πάτωμα και της πρόγνωσης για θνησιμότητα. Χρησιμοποιείται μάλιστα σαν ένα ασφαλές γενικό εργαλείο το τεστ αυτό, για την κατηγοριοποίηση του πληθυσμού σχετικά με τις λειτουργικές ικανότητες του καθενός.
Πιο συγκεκριμένα η σύσταση του σώματος, η μυϊκή δύναμη, η ευκαμψία, η ικανότητα διατήρησης της στάσης αποτελούν επιμέρους στοιχεία που σχετίζονται με την υγεία και τη λειτουργικότητα. Η επαναφορά στην όρθια θέση από την καθιστή και ακόμη περισσότερο από το πάτωμα αποτελεί σημαντικό στοιχείο αυτονομίας, που είναι πολύ σημαντική όσο ο άνθρωπος μεγαλώνει. Αδυναμία να σηκωθεί κάποιος από το κάθισμα ή το πάτωμα ενέχει αυξημένο ρίσκο πτώσης (με πιθανή συνέπεια κάταγμα, κρανιοεγκεφαλική κάκωση) , οπότε οι πιθανότητες να σηκωθεί κάποιος μετά από πτώση, ακόμη και αν δεν έχει υποστεί κάταγμα, γίνονται ακόμη μικρότερες. Για να κατορθώσει λοιπόν κάποιος να σηκωθεί χρειάζεται την αντίστοιχη μυϊκή δύναμη και ευκαμψία, ισορροπία και καλό μυϊκό συντονισμό. Αυτό είναι ιδιαίτερα αναγκαίο σε περίπτωση που κάποιο άτομο βρεθεί από πτώση στο πάτωμα.
Η έρευνα έγινε από το 1997 μέχρι το 2011 σε δείγμα 2002 ατόμων, μεταξύ 51 και 80 ετών κατά το διάστημα της αξιολόγησης. Σε αυτήν δεν περιελήφθησαν όσα άτομα αγωνίζονταν συχνά σε αθλήματα, όσοι είχαν ήδη κάποια προβλήματα υγείας που τους δημιουργούσαν δυσκολίες στην κίνηση και όσοι αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με τους κανόνες της έρευνας. Το τεστ που έκαναν ονομάζεται SRT (Sitting – rising test) και δεν είναι τίποτε άλλο από το να σηκωθεί ο άνθρωπος από το πάτωμα. Διεξήχθη σε μη γλιστερή επιφάνεια, με ελάχιστο χώρο 2x2 μέτρα και τα άτομα έπρεπε να είναι ξυπόλυτα με άνετα ρούχα που δεν εμπόδιζαν την κίνηση.
Οι οδηγίες ήταν να σηκωθούν από το πάτωμα με τη μικρότερη δυνατή στήριξη και υποστήριξη και χωρίς να υπάρχει περιορισμός στο πόσο γρήγορα θα ολοκληρωθεί η προσπάθεια. Ανάλογα με το τι χρησιμοποίησε το κάθε άτομο ως βοήθεια για να σηκωθεί (στήριξη στο ένα χέρι, στα 2 χέρια, κλπ) υπήρχε η αντίστοιχη καταγραφή και αφαιρούντο κάποιοι πόντοι στην αξιολόγηση. Το κάθε άτομο μπορούσε να κάνει περισσότερες από μια προσπάθειες και το συνολικό σκορ των προσπαθειών του καθενός έβγαινε από ένα μαθηματικό τύπο που λάμβανε υπ’ όψιν όλες τις προσπάθειες.
Το τεστ αυτό έχει αξιολογηθεί ότι έχει υψηλή αξιοπιστία και έχει χρησιμοποιηθεί σε διάφορες έρευνες. Η αξιολόγηση έγινε με μια κλίμακα από 0-5, όπου το 5 ήταν το ιδανικό σκορ, ενώ υπήρξαν κάποιες παραλλαγές στη βαθμολόγηση σε αυτούς που είχαν δυσκολία με σκοπό τον ακριβέστερο εντοπισμό των αδυναμιών και τη βελτίωσή τους σε κλίμακα από το 0-10.
Κατά συνέπεια, το συγκεκριμένο τεστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια, δεν χρειάζεται ιδιαίτερο εξοπλισμό και αποτελεί ένα εργαλείο αξιολόγησης της λειτουργικής ικανότητας ατόμων κάθε ηλικίας. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την αξιολόγηση μεγαλύτερης ηλικίας μια και σχετίζεται με το βαθμό αυτονομίας τους που είναι στενά συνδεδεμένος με την ποιότητα ζωής αλλά εν τέλει και την επιβίωσή τους.
